به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، اداره کل امور فرهنگی نهاد همزمان با فرا رسیدن ماه محرم و نزدیک شدن به ایام سوگواری تاسوعا و عاشورای حسینی با انتشار پوستری در قالب طرح «این چند کتاب» دوازده عنوان کتاب مرتبط با این ایام را منتشر کرده است که علاقهمندان می توانند با مراجعه به کتابخانههای عمومی سراسر کشور این کتابها را امانت گرفته و مطالعه کنند.
شماس شامی/ نوشته مجید قیصری/ انتشارات افق/ 159 صفحه
داستان اجازه ندارد تاریخ را تحریف کند، اما این امکان و ظرفیت را داراست که تاریخ را از زاویهای نو به روایت بنشیند، گویی که آن را باز میآفریند. این کتاب نگاهی متفاوت به واقعه عاشوراست. شمّاس کلمه سریانی به معنای خادم کلیسا است و این داستان، ماجرای محققی سوری است که برحسب اتفاق کتابی قدیمی را در شهر حلب به دست میآورد. متن اصلی گزارشی که محقق سوری آن را یافته به زبان لاتین است که شخصی به نام یولیوس آن را نوشته است و در این گزارشِ مفصل به حوادث بعد از واقعه کربلا میپردازد. نویسنده گزارش محافظ یا خادم مخصوصِ عالیجناب جالوت، نماینده وقت امپراتور روم بوده است. در بخشی از گزارش، حوادث مربوط به دربار بنیامیه و شهر شام در سال 61 هجری قمری مطابق 682 میلادی، بیان شده است. اگر خواننده تا انتها با داستان همراه شود متوجه میشود که داستان به صورتی معماگونه پیش میرود؛ این رمان به موضوع جابهجایی سفیران روم در شام میپردازد و اطلاعات پراکندهای که در منابع تاریخی وجود دارد در آن جمع شده است و نویسنده با استفاده از شخصیت روایتگر شمّاس سعی کرده آنها را همانند نخ تسبیح به یکدیگر متصل کند نویسنده بارها درباره این کتاب تأکید کرده است که «شمّاس شامی» رمان است نه تاریخ.
تشنهلبان/ نوشته حمید گروگان/ انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان/ 320 صفحه
کتاب حاضر در واقع از کتابهای «مقتل» ویژه نوجوانان و مخاطبان عمومی بهشمار میرود و در آن، وقایع کربلا و حماسهآفرینان عاشورا با ذکر نام و شیوه شهادت و شرح مطالب بیان شده است. همچنین شعرهایی متناسب با هر مطلب از شاعران مختلف نظیر حافظ انتخاب شده است. قالب، تصویرگری و جنس کاغذ کتاب، این مجموعه را از کتابهای موجود در این زمینه متمایز ساخته است؛ تصویرگری و صفحهآرایی چشمگیرِ این کتابِ منحصر به فرد، به گونهای است که نمونهای زیبا و به یاد ماندنی از هنر گرافیک و تصویرسازی را به نمایش گذاشته است. تصویرگری کتاب تشنهلبان را هاجر سلیمینمین و طراحی گرافیکی آن را کوروش پارسانژاد بر عهده داشتهاند.
نویسنده با رجوع به معتبرترین منابع تاریخی عاشورا، حوادث این روز بزرگ را آنچنان با دقت و جز به جز روایت کرده که خواننده خود را در گرماگرم نبرد اصحاب سالار شهیدان علیهالسلام با سپاه کفر مییابد و از مشاهده دلاوریهای شهیدان کربلا به وجد آمده و بر مصیبت وارد شده به خاندان گرامی پیامبرصلیالله علیه و آله اشک میریزد. مقتل بلند عاشورایی تشنهلبان پاسخی به نیاز جامعه، به ویژه نوجوانان برای خواندن یک اثر مناسب مذهبی است. در نگارش این کتاب، بیش از 30 منبع استفاده شده است و تاجاییکه به منابع و مآخذ دسترسی داشتهاند، تلاش شده به معرفی آن گروه از اصحاب عاشورا پرداخته شود که از آنان، یافتههایی روشن، مستند و تقریباً خالی از ابهام در دست است. در انتهای کتاب نیز نَسَبنامه امام حسین علیه السلام ذکر شده است.
10 قصه عاشورایی برای بچهها/ نوشته فریبا کلهر/ انتشارات قدیانی/ 127 صفحه
در این کتاب ده شخصیت تأثیرگذار در واقعه عاشورا، به عنوان محور این قصهها انتخاب شده و برای مخاطبان کودک در گروه سنی «ج» با زبان ساده و ملموس و تصویرگری جذاب روایت شده است. در این قصهها هیچکدام از شخصیتها نام حقیقی ندارند؛ هر شخصیت به صفتی معروف است که با همان صفت معرفی میشود. برای نمونه در این داستانها منظور از مرد آزاد، امام حسین علیهالسلام و منظور از مرد پارسا، امام سجاد علیهاسلام است. این فرم روایت داستانها برای مخاطب کودک و نوجوان بدیع و جذاب است. این کتاب برگزیده پانزدهمین جشنواره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.
«مسلم»، «حبیب»، «حر»، «زهیر»، «حضرت قاسم علیهالسلام »، «حضرت علیاصغر علیهالسلام »، «حضرت علیاکبر علیهالسلام »، «حضرت زینب سلام الله علیها»، «حضرت ابوالفضل علیهالسلام » و «حضرت علی بن الحسین علیهالسلام » قهرمانانی هستند که قصة آنان در این کتاب به زبانی زیبا و کودکپسند روایت شده است. در بخش پایانی هر داستان خلاصهای از قصه با عنوان «قصهای که خواندی...» آمده که بهگونهای مکمل داستان است.
ضیافت بلا: مقامات سلوکی در زیارت عاشورا/ نوشته سید محمدمهدی میرباقری/ انتشارات تمدن نوین/233 صفحه
کتاب«ضیافت بلا» در دو فصل با عنوانهای «سیر و سلوک متعارف» و«مقالات سلوکی از زیارت عاشورا» تنظیم شده و مباحثی مانند «عزم و تصمیم انتخاب معبود»، «محاسبه»، «توبه» و «رجوع الیالله»، «سلام به ولی خدا» و «علت عقب ماندن افراد مختلف از قافله عاشورا» را بررسی کرده است.
اثر حاضر، تنظیم متن سخنرانی حجتالاسلام محمدمهدی میرباقری درباره مقایسه ارکان و مراحل سیر و سلوک متعارف و سیر و سلوک با بلای معصومین(ع) است که در سال 1377 ارائه شد.
به نظر نویسنده کتاب «هدف از خلقت چیزی جز قرب و لقاء حضرت حق نیست، لذا شناخت راه وصول به این هدف بزرگ برای رسیدن به آن بسیار مهم و ضرورری است و برای رسیدن به این راه دو نوع مسیر پیشبینی و پیشنهاد شده است، راه نخست، راه بزرگان و علمای اخلاق و برخی کتابهای معرفت به استناد آیات و روایت است و راه دوم سلوک با شفاعت اولیای خدا و بلای آنهاست. اگر راه نخست را همچون عبادت در ایام عادی سال فرض کنیم، راه دوم به منزله شب قدر است و راهی کوتاهتر برای رسیدن به لقای پروردگار است، که دعاهایی مانند زیارت عاشورا این راه را هموارتر میکنند.»
این کتاب، تلاش دارد با نگاهی جدید به زیارت عاشورا، این دعا را راهی برای رسیدن به سلوک الیالله و نزدیک شدن به امامان معصوم(ع) معرفی کند.
جامهدران/ سروده سعید بیابانکی/ انتشارات فصل پنجم/ 77 صفحه
این کتاب شامل ۳5 قطعه از اشعار سعید بیابانکی است که بیشتر آنها در قالب غزل است، اما ۲ مثنوی و ۳ چهارپاره نیز در میان آنها وجود دارد. اشعار سعید بیابانکی با موضوعات مذهبی از جمله انتظار، مدح و منقبت معصومین (علیهمالسلام) که پیش از این به صورت پراکنده در کتابهای «نیمی از خورشید»، «نه ترنجی نه اناری»، «سنگچین» و نیز در مطبوعات و دنیای مجازی منتشر شده بوده، در کتاب «جامهدران» گردآوری شده است. از عناوین این مجموعه شعر، میتوان به «درنگ»، «علی»، «خوشه پروین»، «دو بیت اشک»، «زیارت»، «کوه»، «اسبهای بیرکاب»، «نیمی از خورشید»، «عصر عاشورا»، «سپیدار»، «مشرق فردا»، «ای گنج نوشدارو» و... اشاره کرد.
قطعهای از اشعار این مجموعه با عنوان «عصر عاشورا»:
لبانمان همه خشکاند و چشمها چه ترند/ درون سینه من شعرها چه شعلهورند/ نیامد آن سبویی عطش بنوشدمان/ هزار سالها گذشته است و چشمها به درند/ چه رفته بر سر آن دستهای آبآور/ که خیمههای عطش سوز تشنه خبرند/ کجاییاند مگر این سران سرگردان؟/ که از تمام شهیدانِ روزگار سرند...
سلوک عاشورایی (دوره دهجلدی)/ نوشته حاج آقا مجتبی تهرانی/ مؤسسة فرهنگی و پژوهشی مصابیحالهدی
عالم عامل ربانی و مرجع بزرگوار، حضرت آیتالله حاج آقا مجتبی تهرانی در ایام محرم و صفر دهه نود، در جلسات اخلاق و معارف اسلامی خود به بررسی ابعاد گوناگون حرکت و قیام امام حسین(علیهالسلام) پرداختهاند که متن این مباحث با عنوان «سلوک عاشورایی» منتشر شده است. مهمترین ویژگی بینظیر این مجموعه این است که به بهترین روش نشان میدهد که چگونه امام حسین(علیهالسلام) با نهضت خود دین جدشان را زنده نگهداشتهاند. منازل دهگانة این مجموعه عبارتاند از: تعاون و همیاری؛ امر به معروف و نهی از منکر؛ هجرت و مهاجرت؛ دین و دینداری؛ استقامت و پایداری؛ حق و باطل؛ عزّت و ذلّت؛ غیرت دینی؛ بینش و نگرش؛ شرح خطبه منا.
در فرازی از جلد اول حاج آقا مجتبی میگوید: «یک وقت است که در دریا افتادهای و خودت به چیزی متمسک میشوی و بیرون میآیی، اما یک وقت است که کسی دستت را میگیرد و بیرون میکشد، این قایق نجات است... یعنی نمیگوید دستت را به من بده بلکه خودش دست غریق را میگیرد و از ورطه هلاکت بیرون میکشد و حسین(علیهالسلام) کشتی نجات است.
گزارشی مستند از حوادث بعد از کربلا/ نوشته محمد محمدیان/ انتشارات امیر کبیر/160 صفحه
در این کتاب حوادث بعد از شهادت امام حسین (علیهالسلام) تا ورود کاروان اسیران به کوفه و سپس شام و بازگشت آنها به کربلا و پس از آن به مدینه در چهل بخش روایت میشود. سعى و تلاش در این مجموعه بر این بوده است که مطالب ارائه شده مستند به کلام معصومین(علیهمالسلام) و یا افراد موثق و مورد اعتماد باشد و از کتابهاى تاریخى معتبر که نزد اهل فن پذیرفته هستند، استفاده شود و در عینحال از نقل مطالبى که با محکمات و اصول اساسى مکتب اهل بیت(علیهمالسلام) منافات دارد، اجتناب شده است. نگاه اصلى در این کتاب نگاه اثباتى بوده است، بدین معنا که تلاش شده، نقلهاى معتبر و مستند از حادثه عاشورا که در میان آثار روایى و تاریخى ما وجود دارد ارائه شود، اما نگاه سلبى و بیان موارد غلط و غیرواقعى و دست گذاشتن بر موارد تحریف شده در آن نیامده است. اهتمام ویژه نویسنده بر استفاده از صحیحترین و قطعیترین و بیخدشهترین نقلها و روایات تاریخی مهمترین وجه تمایز کتاب با آثار مشابه است.